آخوند کربلایی ملا‌محمد زائری شاعری اهل خانیک

به نام خدا

خوشا خانیک و باغ مرغزارش         هموکشمون نَسَر وصل مزارش

با این بیت می پردازم به وصف شاعر هجوگوی وبذله پرداز خانیک:

کربلائی ملا محمد زائری متولد ۱۲۷۰ هجری شمسی در دوره ای از تاریخ معاصر می زیست که هر ج مرج زیاد بود وقحطی وخشکسالی بیداد می کرد. وعلاوه براین دزدان وغارتگران بر منطقه مسلط بودند وقشون ومفتشان به جای کمک به مردم دردمند به عیش واستعمال تریاک می پرداختند . واز سوی دزدان تطمیع می شدند به همین خاطر بیشتر اشعار ملا محمد درباره شیر پز خانه گدا خانه است ولی به لحاظ شخصیتی ایشان از دراویش اهل سلوک بودند . که این عده از دراویش محدوده فعالیتشان از دوحصاران سرایان آغاز وبه روستای آب باریک خاتم می گردیدو آنان باد دستار وکشکول در روستا ها می گردیدن وبه وعظ وخطابه وشعر میپرداختند

تمام قلعه ها گشتم سرایو تابه او باریک نباشد هیچ جا مثل انارستانک و خانیک

یا در بیت دیگر اشاره به این مطلب دارد که همه اشعار برای زنهار دادن مردم می باشد ووجود بیرونی ندارد.

من نه آقا نه سروری دیدم، نه گدا وقلندری دیدم

من نه دیدم علی عوشوری نه محمد تقی وافوری

من نه دیدم نه هم کل کوری

این مثل را زدم بهر عوام تاکنم جمله را بدان اعلا